نورپردازی انواع تراس و بالکن
ایده های روشنایی برای نورپردازی تراس و بالکن، می تواند این فضا ها را به محیطی متفاوت تبدیل کند. این عرصه ها می توانند در شب هنگام به عنوان یکی از زیباترین و جذاب ترین بخش ها برای گردهمایی اعضای خانواده تبدیل شوند. شدت روشنایی، کیفیت نور، رنگ نور و تجهیزات مناسب برای ایجاد یک نورپردازی مناسب و گیرا در فضای تراس یا بالکن جز موارد موثر هستند. تراس یا بالکن عرصه هایی هستند که در بعضی از فصول سال به صورت مقطعی برای گذران وقت، استراحت و تفریح بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.
تفاوت تراس و بالکن
نخست لازم است به یک تعریف کلی درباره تفاوت این دو عرصه اشاره شود. بسیاری از مردم این دو فضا را یکی می دانند اما، واقعیت این است که تراس و بالکن با یکدیگر تفاوت هایی دارند. از گذشته تا به امروز، این دو فضا به عنوان بخشی از معماری بناها محسوب می شدند. تراس در حقیقت فضایی بدون سقف است که وسعت آن معمولا بیشتر از بالکن می باشد. تراس می تواند چسبیده یا جدا از یک بنا قرارگیرد. بالکن بخش مسقفی از ساختمان می باشد که به صورت سکویی از بنا بیرون زده است. میزان بیرون زدگی آن به شرط اینکه با ستون مهار نشده باشد، بیشتر از 120 سانتیمتر نمی باشد. تراس معمولا از 2 یا 3 طرف محصور است. این اختلافات در روند مهندسی طراحی روشنایی این دو فضا موثر است.
بررسی پارامترهای روشنایی در تراس و بالکن
همانطور که پیشتر هم اشاره شد، هویت معماری و دکوراسیون این دو فضا از جمله وسعت، دیوارها، سقف، متریال های مورد استفاده و پوشش گیاهی در روند نورپردازی توسط طراحان روشنایی تاثیرگذار است.
- شدت روشنایی
درباره نوع کاربری این فضاها و با توجه به اینکه قرار نیست در این عرصه ها کار دقیقی صورت گیرد، میزان لوکس نوری بیشتر بر اساس سلیقه طراح و کارفرما تعیین می شود. البته گفتنی است که در این فضاها به دلیل اینکه از قسمت های دیگری نورگیری صورت نمی گیرد، شدت روشنایی باید مقدار بیشتری در نظر گرفته شود.
- رنگ نور و شاخص نمود رنگ
رنگ نور ِ تجهیز اتی که برای روشنایی تراس و بالکن استفاده می شوند، با توجه به نوع کاربری های که گفته شد، بازه ای بین 2700 تا 4000 کلوین پیشنهاد می شود. رنگ نور آفتابی باعث ایجاد محیطی گرم و صمیمی می شود. از طرفی برای این فضاها CRI بالایی نیاز نیست، چون در این عرصه ها فعالیتی که نیاز به بهتر دیده شدن رنگ ها نیست.
- درجه حفاظت
برای این محیط ها به دلیل اینکه احتمال بارش برف و باران و تماس تجهیزات نوری با آب وجود دارد، در راستای حفظ ایمنی، لازم است از چراغ های که دارای IP هستند بهره گرفته شود. برای چراغ های دیواری و سقف، درجه حفاظت IP44 هم کفایت می کند اما برای چراغ های دفنی و یا محصولاتی که در ارتفاع پایین نصب می شوند، واجب است از درجه حفاظت بیشتر مثلIP65 استفاده شود.
- تکنولوژی مورد استفاده
با توجه به پیشرفت تکنولوژی، بهترین نوع چراغ های مورد استفاده برای نورپردازی تراس و بالکن، خانواده LED ها هستند. این محصولات عمر مفید بیشتری دارند. درصد خرابی آنها بسیار کمتر است و به لحاظ صرفه جویی انرژی، نسبت به تکنولوژی های قدیمی دارای عملکرد بهتری هستند. انواع محصولات SMD، COB و حتی مدل های فیلامنتی از نسل ال ای دی ها، بهترین چراغ ها برای روشنایی فضاهای مورد نظر این گفتار است. گفتن این نکته خالی از لطف نیست که در فضاهای بدون سقف که امکان نورگیری طبیعی وجود دارد، استفاده از تکنولوژی سولار(چراغ های خورشیدی) می تواند راه کار بسیار مفیدی در راستای حفظ انرژی و کمک به محیط زیست باشد.
- تکنیک نورپردازی
این مقوله، یعنی روشهای مورد استفاده برای نورپردازی تراس و بالکن بیشتر تحت تاثیر اجزای معماری و ساختار این فضاها می باشند. ولی به صورت کلی با توجه به کاربری این محیط ها، بیشترین تکنیک مورد استفاده برای روشنایی، نورپردازی موضعی و تاکیدی است. در این عرصه ها چندان نیازی به روشنایی عمومی به ویژه به شکل شدت نور بالا وجود ندارد. تکنیک روشنایی تزئینی هم در راستای کمک به جذاب تر شدن دکوراسیون فضا بسیار مفید است.
بنا به تشخیص طراح و با توجه به نوع دکوراسیون می توان از انواع چراغ های سقفی (روکار و توکار)، انواع دیوار کوب (پرتاب نور یک یا چند طرفه)، چراغ های دفنی، زیر پله ای، انواع ریسه (شلنگی و سوزنی)، والواشر، پروژکتور و حتی چراغ های آویز و ایستاده استفاده کرد. همچنین قابلیت تنظیم تابش چراغ ها (متحرک بودن) به عنوان ارزش افزوده در روشنایی تراس و بالکن می تواند تاثیر به سزایی داشته باشد.
