آشنایی با سیستم روشنایی اضطراری
عدم حضور نور و قطع برق یکی از معضلات جوامع مدرن محسوب می شود، به شکلی که گذران روزمره زندگی هم در چهارچوب فعالیت های کاری و شغلی و هم به شکل استراحت و غیره، همگی تقریبا بدون حضور برق غیر ممکن هستند. اما مورد بحث این گفتار، در نبود برق، عدم امکان استفاده از منابع روشنایی مصنوعی است. سیستم روشنایی اضطراری، راه کاری برای حل این معضل در نبود برق است.
در دنیای امروز و به صورت گسترده روند عادی زندگی با حضور برق پیوند خورده است. غریب به اکثر تجهیزاتی که از ابتدا روز مورد استفاده قرار می دهیم، برای کار کردن نیاز به نیروی برق دارند. اما شاید به جرات بتوان گفت مهمترین بخش کمبود این منبع، خاموش ماندن تجهیزات روشنایی، علی الخصوص در شب هنگام و یا مواقع اضطرار است. برای رفع این معضل، مبتکرین و دستاندرکاران صنعت مبادرات به ابداع و ارائه تجهیزاتی برای روشنایی بدون نیاز به برق شهری است.
روشنایی اضطراری چیست؟
مورد بحث این مقاله به صورت خاص بر روی عدم امکان استفاده از تجهیزات روشنایی در نبود برق است. این موضوع و راه حل های آن به زمان قبل از اختراع برق هم باز می گردد. در آن زمان اختراع نشدن برق، مردم را مجبور می کرد تا برای روشنایی مصنوع در شب از تجهیزات ابتدایی و ساده مثل شمع و انواع چراغ هایی با سوخت طبیعی استفاده کنند. اما در دنیای امروز ادواتی که برای روشنایی اضطراری مورد استفاده قرار می گیرند، فقط به معنی تامین نور نیست، بلکه محصولات این شاخه از چراغ ها وظایف دیگری هم بر عهده دارند. چراغ قوه، چراغ دیواری و سقفی، چراغ های راهنما، چراغ های سری، همگی انواعی از این خانواده هستند. به عبارت بهتر نبود برق شهری، سناریو های گوناگونی را می سازد که بر اساس آنها انواع چراغ های اضطراری تعریف می شوند. مهمترین روایت، حفظ ایمنی در مواقع خطر است. سیستم های هشدار اضطراری، از آغاز فروتنانه شان تا فناوریهای متصل و خودمختار امروزی، از منظر فنی و فرهنگی جذاب هستند. البته روشنایی اضطراری به صورت محدود ولی برای تامین نور را در نبود برق یا کمبود میزان روشنایی در فضاهای تاریک هم مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربرد های روشنایی اضطراری
- تامین نور در نبود برق
این خانواده از چراغ ها برای روشن شدن نیازی به حضور برق شهری ندارند. به این معنی که توسط یک منبع ذخیره مثل باتری و ذخیره کردن انرژی و استفاده از این پس انداز در مواقعی که نیاز است، تولید نور کرده و فضایی را روشن می کنند. شار نوری تولید شده بستگی به ابعاد فضایی که چراغ در آن نصب شده، کاربری آن فضا و همچنین تعداد چراغ های اضطراری دارد. اینکه نور مورد نظر در نبود برق شهری چه وظیفه ای دارد بسیار در انتخاب لومن چراغ موثر است. آیا فقط قرار است اندک نوری را تا اتصال مجدد برق شهری و برای کارهای ضروری فراهم کند یا حضور نور برای عدم توقف روند کاری فضا الزامی است. برای مثال در فضاهای راهرو و مشاعات ساختمان ها وقتی برق قطع می شود، برای عبور و مرور نیاز به یک حداقل روشنایی مثلا در حدود 15لوکس نور می باشد که عابرین دچار مشکل نشوند. یا در مواقعی مثل تعمیر خودرو در مکان هایی که دسترسی به برق برای استفاده از چراغ نیست. یا در مثال دیگری برای روشنایی در شب هنگام در پیک نیک ها در مکان هایی که دسترسی به برق شهری نیست. این چراغ ها در اکثر ساختمان ها و با کاربری های گوناگون نصب می شود تا در مواقع نیاز مورد استفاده واقع شوند. بدیهی است که انواعی از این نوع منبع روشنایی که در بیرون ساختمان و فضای باز نصب می شود، باید حتما دارای درجه حفاظت (IP) باشند.
- اطلاع رسانی
یکی دیگر از مفاهیم چراغ های اضطراری، همراهی با پیکتو گرام ها برای راهنمایی کاربران در مکان هایی تاریک است. این شاخه در حقیقت چراغ هایی خاص هستند که در فضاهایی مثل سینماها یا در موقع حادثه می توانند از فاصله ای دور راهنمای افراد باشند. یا حتی با رنگ های خاص اطلاع رسانی را برای مسیرها و فضاها را برای افراد راحت تر کنند. بعضی از انواع این شاخه که به صورت اجبار در فضاهایی مورد نیاز است، تحت تاثیر ضابطه ای باید ساخته شود. به این معنی که در ساختار خود به لحاظ رنگ، به گونه ای باشد که از فاصله های دور قابل رویت باشد.
- ساختار چراغ های اضطراری
این خانواده از چراغ ها، در بخش روشنایی خود در ساختار قدیمی از لامپ های رشته ای، سپس از خانواده فلورسنت ها و امروزه به صورت معمول از تکولوژی LED استفاده می کنند. ال ای دی ها خروجی لومن بالا و مصرف کم دارند. چراغ های اضطراری به عنوان منبع تغذیه از یک باتری تکی در ساختار خود یا به صورت مرکزی و به صورت پشتیبان بهره می برند. ابتدا این باتری ها بسیار بزرگ بودند، اما با پیشرفت تکنولوژی و پایین آمدن ولتاژ مورد نیاز برای چراغ های اضطرار( بین 6 تا 12 ولت)، ابعاد باتری ها هم بسیار کوچک شد. در این محصولات روشنایی، یک ترانسفورماتور کوچک برای کاهش جریان اصلی و تبدیل آن به میزانی که چراغ نیاز دارد، نصب می شود.
این منابع روشنایی یا به شکل کاملا سنتی و با کلید خاموش و روشن می شوند یا به صورت سنسوریک با دیدن حرکتی در محدوده دید خود فعال می گردند. یا به صورت اضطرار در مواقعی که برق شهری قطع می شود، به کار می افتند. نکته قابل توجه در مورد سیستم های یکپارچه اضطراری این است که سیم کشی آنها باید مجزا از سایر سیم کشی ها تعبیه شود. و ترجیحا نسبت به آتش عایق باشند.