استفاده از میدان مغناطیسی (آهنربایی) و به کار گیری آن در صنعت روشنایی، فرصت جدیدی فراهم کرده است تا اینکه تولیدکنندگان، چراغ هایی را به بازار عرضه کرده که در طراحی نورپردازی فضاها، توجه طرفداران بسیار زیادی را جلب کنند. یکی از انواع چراغ ها که از این مکانیزم استفاده می کند، خانواده چراغ مگنتی (مولتی ترک) می باشند. این نسل از ادوات روشنایی، بدون نیاز به تجهیزات جانبی، داخل ریل هایی مهار شده و روشن می شوند. این محصولات به لحاظ ایده پردازی طراحان نورپرداز، انعطاف پذیر هستند و به لحاظ فرم چراغ، بسیار ساده و زیبا می باشند. این ویژگی ها و تلفیق آنها با علم و فناوری، تجهیزاتی را خلق کرده است که در بین همگان و به ویژه در سبک های جدید معماری داخلی مثل مینیمال محبوبیت فراوانی یافته اند.
نحوه عملکرد چراغ های ریلی مگنتی
این سیستم یک محفظه آلومینیومی با ولتاژ پایین است که به عنوان مسیر حرکت برای منابع نوری مورد استفاده قرار می گیرد. مجموعه تشکیل شده است از انواع چراغ که در حین استفاده، جاذبه مغناطیسی آنها را نگه داشته است. در این مجموعه اجازه داده می شود تا وسایل روشنایی بدون نیاز به جزئیات مکانیکی حرکت کنند. به عبارتی از مکانیزم آهنربایی به عنوان مهارکننده استفاده می شود تا نیاز به نصب سخت افزارها منسوخ شود. هر پایه چراغ دارای دو زبانه فلزی است که آن را به نوار مسی رسانا در داخل مسیر متصل می کند. اتصال پایه چراغ با هادی های مسی، باعث روشن شدن آن می شود. در کنار مکانیزم آهنربا که فیکسچرها را در مسیر حرکت مکش می کند، دو ضامن کوچک در محفظه وجود دارند تا لامپ را کامل مهار کرده و اطمینان دهد چراغ ها از مسیر خارج نمی شوند.
موقعیت یابی بدون ابزار، تنظیم و تمرکز نور برای رفع نیازهای خاص اتاق، از قابلیت هایی است که این مجموعه برای کاربران فراهم می کنند و باعث شده است که مکانیزم ریل مغناطیسی، روش بسیار کارآمد تری برای راه اندازی یک سیستم روشنایی در طراحی های دنیای امروز باشد.
اجزای چراغ های ریلی مگنتی
ریل : این قسمت از اکستروژن متریال آلومینیوم با درجه بالا ساخته شده است. ریل، دارای نوار مسی رسانا در دو طرف داخلی مسیر است. و دارای مدار روشنایی حداکثر با جریان 15 آمپر است. از طریق اتصالات (Connector) مختلف می توان ریل های مغناطیسی را به یکدیگر متصل کرد تا شکل های متنوعی را تشکیل دهند. ریل ها می توانند طول ها مختلفی داشته باشند.
چراغ : انواع چراغ هایی که دارای پایه قابل اتصال به این سیستم هستند را می توان مورد استفاده قرار داد. در قسمت بعدی به مدل های مختلف آن اشاره می شود.
تجهیزات جانبی : شامل کابل ورودی برق، درایور داخلی یا منابع تغذیه خارجی، کانکتورهای L شکل در یک جهت و یا اتصالاتی برای حرکت از یک جهت به جهت دیگر افقی به عمودی یا برعکس است. انواع این پیوست ها کمک می کند تا محدوده کاربرد سیستم را گسترش دهید. بدیهی است که انتخاب این اجزا با توجه به وسایل روشنایی، نوع طراحی و نوع کاربری فضا متفاوت خواهند بود.
کاربردهای چراغ های ریلی مگنتی
همانطور که پیشتر اشاره شد، ریل های این نسل از چراغ ها قابلیت نصب در سقف و دیوارها را دارند و می توانند با توجه به انتخاب نوع چراغ در تکنیک های گوناگون نورپردازی اعم از روشنایی عمومی، موضعی یا تاکیدی مورد استفاده قرار بگیرند. انواع چراغ های اسپات با زوایای پخش متنوع، چراغ های خطی ساده و ماژول های مشبک آن، انواع آویز، همگی از ادواتی هستند که می توانند از سیستم مگنتی بهره برده و با توجه به کاربری فضا و محل نصب، مورد استفاده قرار گیرند.
انواع ریز فضاهای مسکونی مانند آشپزخانه، پذیرایی، اتاق خواب می توانند از این نسل چراغ ها استفاده کنند. همچنین در انواع کاربری های اداری و تجاری مانند فروشگاه ها، رستوران و کافه نیز بسته به نظر طراحان روشنایی و بودجه کارفرمایان، هم می توانند منابع روشنایی مناسبی باشند و هم به لحاظ زیبایی شناسی در طراحی داخلی فضاها موثر واقع شوند. نورپردازی ریلی مگنتی در مورد روشنایی کاربردی بسیار محبوب است زیرا امکان توزیع یکنواخت نور را فراهم می کند. برای روشنایی عمومی و از انواع چراغ های خطی مگنتی می توان به صورت نورپردازی مستقیم (Direct lighting) و غیرمستقیم (Indirect Lighting) بهره برد. در تکنیک نورپردازی موضعی، چراغ های ریلی مگنتی، مخصوصا انواع فکی آن، تجهیزات بسیار مناسبی هستند.
جابجایی بسیار ساده این چراغ در ریل های خود و همچنین قابلیت چرخش آسان آنها با دست و پرتاب نور به سمت سوژه مورد نظر، باعث شده که این محصولات در تکنیک روشنایی وظیفه ای، بیشترین کاربرد را داشته باشند. غذا خوردن، مطالعه کردن و نوشتن، بازی و طراحی همگی فعل هایی هستند که می توانند از این نسل جدید چراغ ها به بهترین شکل بهره ببرند.
نوع نصب
چراغ های ریلی مگنتی قابلیت نصب به هر سه شکل تو کار، روکار و آویز را دارند که بسته به نظر طراح و نوع و ارتفاع سقف انتخاب می شود. ریل این سیستم با توجه به نوع نصب با یکدیگر متفاوت هستند. قابل ذکر است که نوع تو کار ریل ها دارای دو نوع لبه دار و بدون لبه (Trim less) هستند.
انواع چیدمان
همچنین همانطور که گفته شد، تجهیزات جانبی این سیستم مثل اتصال هایی به شکل های گوناگون، امکان چیدمان ریل ها را به صورت خطی (I شکل)، U شکل، L شکل، چهار ضلعی و شکل های غیر هندسی را برای کاربران فراهم می کند. انتخاب این فرمت های چیدمان بستگی به نظر طراح و محدودیت های معماری فضا دارد. برای مثال می توان شکل های مستطیل و مربع آن را برای فضاهایی مثل دفاتر کار یا اتاق خواب استفاده کرد. از چیدمان L شکل برای راهروها بهره برد
ویژگی های چراغ های ریلی مگنتی
چراغ های مگنتی معمولا 48 ولت هستند. بنابراین از مهمترین مزایای این محصولاتِ ولتاژ پایین، بی خطر بودن آنها در انواع مصارف می باشد. به عبارتی دارای سطح ایمنی بسیار بالایی نسبت به نمونه های مشابه هستند. سبکی انواع اجزا و همانطور که پیشتر هم اشاره شد، قابلیت به کارگیری در انواع فضاها و انعطاف در طراحی، از سایر ویژگی های مثبت این سیستم های نسل جدید روشنایی هستند. استفاده نامناسب از این چراغ ها می تواند به لحاظ بصری تاثیر منفی در طراحی داخلی فضاها بگذارد.
