تجهیزات پر استفاده در نورپردازی نمای ساختمان با وال واشر
در این جستار و در ادامه بررسی تجهیزات نورپردازی نمای ساختمان به یکی دیگر از محصولات پراستفاده این صنعت، یعنی چراغ وال واشر می پردازیم. همانطور که در مقالات دیگر ذکر شد، درنورپردازی داخلی و خارجی و در همه تکنیک ها یکی از مهمترین مراحل انتخاب تجهیزات می باشد که البته این گزینش خود به پارامترهای گوناگونی بستگی دارد که طراحان نورپردازی با توجه به این موارد، چراغ و تکینک نورپردازی را انتخاب می کنند. در ابتدا مراحل تحقیقاتی که در روند طراحی و انتخاب محصول تاثیرگذار است را ذکر می کنیم. با توجه به اینکه محصول مورد بحث یکی از تجهیزات نورپردازی نمای ساختمان است موارد بررسی مربوط به نمای ساختمان می باشد :
- موقعیت قرارگیری ساختمان و توجه به ساختمان های مجاور.
- نوع کاربری ساختمان.
- سبک طراحی و جنس متریال نما.
- فرم بنا و جزئیات نمای ساختمان برای جانمایی چراغ ها.
در مرحله بعد نوبت به انتخاب تجهیزات روشنایی می رسد که طراحان روشنایی بعد از تهیه چک لیست تحقیقات وارد مرحله ی طراحی شده و چراغ هایی را با توجه به ایده های خود و نتایج ذکر شده از مراحل بالا انتخاب می کنند. ادوات نورپردازی هم با پیشرفت تکنولوژی دارای تنوع و خصوصیات متفاوتی هستند که این تنوع دست طراحان نور رابرای انتخاب چراغ مورد نظر بازگذاشته است. از ویژگی های تاثیرگذار ادوات می توان به پخش نور، توان، رنگ نور و یا حتی مشخصات فنی مثل ابعاد، جنس بدنه و … اشاره کرد.
با توجه به مطالب ذکر شده یکی از ویژگی های تاثیرگذار، فرم بنا و شکل ظاهری ساختمان می باشد که مشخص می کند نورپردازی به صورت عمودی باشد یا افقی و یا در نورپردازی عمودی چراغ ها از بالا به پایین بتابند یا از پایین به بالا. برای این منظور دور روش اصلی نورپردازی سطوح یعنی Wall Washing و Wall Grazing وجود دارد.
توضیح و معرفی Wall Washing
در این روش، نوربه صورت یکنواخت بر روی دیوار پخش می شود و در نتیجه دیوار شفاف و یکدست به نظر می رسد و سایه ها به حداقل می رسد، این روش باعث بزرگتر دیده شدن دیوار و عظمت آن می شود. بهترین وضعیت قرارگیری تجهیزات برای این تکنیک نورپردازی، این است که چراغ در حداکثر فاصله ممکن نسبت به دیوار قرارگیرد تا نور بتواند با زاویه بازتر، سطح بیشتری را پوشش دهد. از wall washing برای روشنایی سطوح یکدست استفاده می شود، مثلا در گالری های هنری که هدف نمایش تابلو های نصب شده بر روی دیوار است. به کار گیری از این تکنیک در فضاهای داخلی باعث بزرگتر دیده شدن فضاها می شود و در فضاهای بیرونی برای تداعی عظمت بیشتر سطوح یکپارچه و نمایش واضح مبلمان شهری و تابلوها (مثلا بیلبوردها) استفاده می شود. لازم به ذکر است جهت تکنیک wall washing لزوما از چراغ وال واشر استفاده نمی شود.
توضیح و معرفی Wall Grazing
درعکس روش قبلی در این تکنیک با ذهنیت برجسته سازی سطوح عمودی و برای اغراق آمیزتر کردن سایه ها، چراغ نصب می شود. در این روش تجهیزات با فاصله کمتری نسبت به دیوار و سطوح نصب می شود. مثلا در فضاهایی جهت جلب توجه دیواری می توان از wall grazing استفاده کرد یعنی به نوعی نورپردازی تاکیدی. به صورت کلی پیشنهاد می شود که از این تکنیک بیشتر برای نورپردازی سر ستون ها و تزئینات و همچنین تاکید بر بافت سطوح(مثلا دیوارهایی که با سنگ برجسته پوشیده شده اند)استفاده شود.
وال واشر
وال واشر در قالب یک محصول، یکی از انواع تجهیزات روشنایی است که امروزه به صورت گسترده در نورپردازی دیوارها، علی الخصوص دیوارهای بیرونی و نمای ساختمان استفاده می شود. این المان تشکیل شده است از:
- ال ای دی (LED) به عنوان منبع تولید نور
- بدنه وال واشر
- لنز
- درایور
ال ای دی (LED)
در ساختار وال واشر، تعدادی ال ای دی پاور(Power-LED) معمولا با توان 1 وات به صورت خطی در یک یا دو ردیف قرارگرفته اند. دلیل استفاده نکردن از توان های بالاتر از 1 وات ال ای دی، ایجاد حرارت بیشتر است. در هر صورت برای مهار حرارت ایجاد شده از ال ای دی (با هر توانی) و در جهت افزایش طول عمر چراغ باید گرمای تولید شده را سینک کرد.
بدنه وال واشر
بدنه محصول از آلیاژ آلومینیوم است که ال ای دی ها به گونه ای چیدمان می شوند که سطح زیرین آنها با این بدنه در تماس باشند. بدنه در ساختاروال واشر نقش هیت سینک را ایفا می کند. دلیل استفاده از متریال آلومینیوم این است که گرما را زود به خود گرفته و بسیار زود هم خنک می شود. وزن یکی از پارامترها ی بیان کننده کیفیت چراغ وال واشر است، چون هر چه وال واشر سبک تر باشد به این معنی است که آلیاژ کمتری برای ساخت بدنه آن استفاده شده است و در نتیجه سطح تماس کمتری با هوای پیرامون دارد، پس حرارت مدت زمان بیشتری در محصول مانده و در نتیجه سبب کاهش عمرقطعات می شود.
لنز
در ساختار وال واشر در مقابل ال ای دی ها از لنز استفاده می شود. لنزِ نوری در حقیقت یک قطعه شفافی است که نور از یک سمت آن وارد شده و از سمت دیگر خارج می شود، این محصول مسیر حرکت پرتوهای نور را تغییر می دهد و موجب تمرکز یا از تمرکز خارج شدن نور می شود. لنزها دارای اشکال مختلفی هستند مثل محدب، تخت و… . دلیل استفاده کردن از لنز درساختاروال واشر، پرتاب نور بیشتر توسط این محصول است. لنزهای به کار رفته دارای زوایای گوناگونی از 5 درجه تا 120 درجه می باشند. کیفیت لنز (شفافیت و عدم حباب) در چگونگی پرتاب نور تاثیر مستقیم دارد.
درایور
درایور ال ای دی (منبع تغذیه) مانند بالاست لامپ های فلورسنت عمل می کند، یعنی انرژی الکتریکی دریافتی را با بهترین عملکرد برای ال ای دی فراهم می کند.یکی از مهمترین نکات در استفاده از ادوات روشنایی، مقوله حرارتی است که تولید می کنند. درقطعات الکتریکی با بالا رفتن دما، جریان مصرفی محصول افزایش یافته و این موضوع به مرور باعث کاهش توان تولیدی چراغ و در نتیجه کم شدن عمر آن می شود؛ در این ارتباط درایور را جهت کنترل و مدیریت جریان الکترکی استفاده می کنند.
وال واشرها در برندهای مختلف، با ابعاد گوناگون طراحی و تولید می شوند، همچنین دارای تنوع رنگ نور به صورت سفارشی می باشند. وال واشرهای نورپردازی نما باید حتما دارای درجه حفاظت باشند. این نوع چراغ در مواقعی که برای نورپردازی نمای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد، باید دارای درجه حفاظت (IP) 65 می باشد .