لامپ رشد گیاه، خورشید مصنوعی در خانه شما

لامپ رشد گیاه

روزی بشر تصور نمی‌کرد که سقفی جز آسمان و زیراندازی جز زمین داشته باشد اما آن‌ قدر پیشرفت کرد که توانست آب و هوا و خاک و زمین را به تسخیر خودش دربیاورد. جمعیت روز به‌ روز افزایش پیدا کرد و تغییرات آب و هوا باعث شد انسان ‎ها برای مالکیت زمین با هم رقابت کنند. از زمین برای تأمین خوراک خود و دام و استخراج سوخت و انرژی استفاده کنند. این تقاضا به جایی رسید که منابع طبیعی نور پاسخگو نبود. قدرت‌‎ نمایی بشر تا آن‌جا پیش رفت که توانست بسیاری از جریان‌های طبیعی را بازسازی کند و به خلق دست بزند.

این پیشرفت از طرفی زندگی بشر را مرفه‌تر کرده است اما به محیط زیست بسیار آسیب زده است. انسان از طرفی جنگل‌ها را نابود می‌کند و ساختمان‌های مجلل و مرتفع می‌سازد و از طرفی برای همان ساختمان‌ها گل و گیاه پرورش می‌دهد تا جلوه‌ای از طبیعت را در فضای محدود خود داشته باشد. و این تناقض همچنان پیش می‌رود. حالا حتی در پرورش این گل و گیاه‌ها نور خورشید هم بازسازی می‌شود. مثلاً با دانشی که در پیشرفت‌های علمی خود به دست آورده بود توانست نور را به صورت مصنوعی بازسازی کند و از آن در فضاپیماها، ایستگاه‌های هوایی و… استفاده کند.

در این مطلب می‌خواهیم لامپ یا چراغ رشد گیاه را در صنعت روشنایی به شما معرفی کنیم که در گلخانه‌ها برای رشد گیاهان استفاده می‌شود.

لامپ رشد گیاهی چیست؟

می‌دانید که گیاهان با عمل فتوسنتز رشد می‌کنند. گیاهان بدون نور نمی‌توانند عمل فتوسنتز را انجام دهند. در حالت طبیعی این نور از خورشید تأمین می‌شود. گیاهانی که آفتاب‌ دوست هستند سبزینگی یا کلروفیل‌ سازی را با نور آفتاب انجام می‌شوند و اگر نور نباشد نابود می‌شوند. اگر نور طبیعی وجود داشته باشد که این نیاز گیاهان تأمین می‌شود اما در صورت نبودن نور طبیعی پرورش‌ دهندگان از نور مصنوعی استفاده می‌کنند. در این موقعیت از نورهای مصنوعی استفاده می‌شود. یک نوع از این نورها چراغ‌های رشد گیاه فلورسنتی به رنگ‌های آبی و سفید و زرد و قرمز هستند که در اتاق‌های رشد گیاه نصب می‌شوند اما این نوع لامپ‌ها به دلیل ناپایداری نوری که منتشر می‌کنند عملکرد خوبی ندارند.

نوع دیگر نورپردازی برای رشد گیاه استفاده از لامپ‌های HED مانند متال هالید، یا لامپ‌های سدیم با فشار بالا، و تابش‌های فتوسنتزی یا پارنوری هستند که درنهایت چهل‌درصد نور را تامین می‌کنند. لامپ رشد گیاه لامپ سرپیچ‌داری است که بدنه ‌ای آلومینیومی دارد. استفاده از آلومینیوم برای این است که لامپ، زیاد گرم نشود. لامپ رشد گیاه پار نوری دارد. پار نوری به معنای میزان تأثیر نور بر عمل فتوسنتز است. پار نوری موجود در این لامپ برای فتوسنتز همۀ گیاهان آپارتمانی مناسب است.
لامپ رشد گیاه محیطی 30 در30 سانتی‌متر را پوشش می‎دهد که برای گلدان‌های خانگی مناسب است و نور فول‌اسپکترام را برای رشد گیاهان منتشر می‌کند.

چند نکته در مورد استفاده از لامپ‌های رشد گیاه

بهتر است لامپی که انتخاب می‌کنید تمام طیف نورهای خورشید را داشته باشد. لامپ‌ رشد گیاه نباید بیش از اندازه به گیاهان نزدیک شوند، چون آن‌ها را می‌سوزانند. اگر دست‌تان را روی گیاه نگه دارید و احساس گرما کنید یعنی چراغ رشد به گیاه نزدیک است و باید از آن فاصله بگیرد. همچنین به این موضوع توجه داشته باشید که اگر گیاهان قرار است بعد از مدتی از محیط گلخانه خارج شوند و در نور طبیعی قرار بگیرند، باید طیف رنگی نور و میزان آن را طوری تنظیم کنید که با حالت طبیعی هماهنگ باشد. شرایط فضای مورد نظرتان و نوع گیاهانی که قصد پرورش آن‌ها را دارید، با توجه به تخصص و اطلاعات خود یا کمک یک مشاور بررسی کنید. ببینید چه نوع نور و لامپی برای کار شما مناسب است. بعد از بررسی، لامپ یا چراغ رشد گیاه مناسب را از فروشگاه‌های معتبر و شناخته‌ شده تهیه کنید.

در تهیه چراغ رشد گیاه نوعی را انتخاب کنید که همه رنگ‌های نور طبیعی خورشید را داشته باشد. یک طیف کامل از لامپ‌های فلورسنت را در نظر بگیرید. نور قرمز و آبی (گرم و سرد) شبیه نور خورشید عمل می‌کنند. و برای شروع رشد نهال های جوان و قوی بسیار مفید هستند. همچنین سعی کنید لامپ‌هایی را انتخاب کنید که فشار بالایی داشته باشند تا بتوانند انرژی و شدت نور را بیشتر کنند. این نوع لامپ‌ها دوبرابر نور تولید می‌کنند و البته قیمت آن‌ها هم بیشتر است.

• چراغ را در جایی نصب کنید که در راستای گیاهان و محکم باشد. دستور نصب درست چراغ معمولاً با محصولات، همراه است.
• نور را طوری تنظیم کنید که با نور طبیعی که گیاهان و سبزیجات از محیط طبیعی می‌گیرند یکسان باشد.
• چراغ‌ها باید در طول روز شش تا ده ساعت خاموش باشند. گیاهان و سبزیجات برای رشد بهتر باید یک دورۀ تاریکی در طول شبانه‌روز داشته باشند.
• چراغ‌های رشد را هر چهار تا شش هفته بررسی کنید. گرد و غبار آن‌ها را تمیز کنید. لامپ‌هایی که تیره شده‌اند عوض کنید. لامپ‌های کثیف و تیره مانع رسیدن نور به گیاهان می‌شوند. تیره‌شدن لامپ‌ها نشانۀ این است که لامپ دیگر خوب کار نمی‌کند.
• نوردهی لامپ در مرکز آن بیشتر است. بهتر است هر هفته گیاهان را جابه‌جا کنید تا به طور مساوی نور دریافت کنند.
• سبزیجات و گیاهان را در زمانی که کامل رشد کرده‌اند بچینید یا از گلخانه خارج کنید. گیاهان کاشته‌شده با بذر را زمانی بچینید که برگ آن‌ها رشد کرده باشد. و نهال‌ها را هم به موفع به هوای طبیعی ببرید.
• گیاهانی که با چراغ رشد گیاه رشد می‌کنند به آبیاری بیشتری نیاز دارند.
• گیاهان و سبزیجات را به لامپ‌های رشد نزدیک نکنید، چون ممکن است نور، آن‌ها را بسوزاند. اگر دست خود را روی گیاه بگیرید و گرم باشد یعنی باید فاصلۀ نور و گیاه را بیشتر کنید.

به این صورت می‌توانید در فضای پرورش گل و گیاهی که ساخته‌اید از نور مصنوعی لامپ‌های رشد گیاه استفاده کنید. با این کار می‌توانید کمبود نور طبیعی را برطرف کنید و از رشد گیاهان لذت ببرید.